Paano Buksan ang Iyong Computer Kung Nakalimutan Mo ang Password
Nakalimutan mo ba ang iyong password sa computer? Huwag kang mag-alala! Nangyayari ito sa ating lahat. Ang pagkalimot sa password ay isang karaniwang problema, lalo na kung madalas tayong gumagamit ng iba’t ibang password para sa iba’t ibang accounts. Ngunit huwag mag-panic. Mayroong ilang mga paraan upang mabuksan ang iyong computer kahit na nakalimutan mo ang iyong password. Sa artikulong ito, tuturuan kita ng iba’t ibang paraan upang ma-access muli ang iyong computer, depende sa iyong operating system (Windows o Mac) at kung anong mga opsyon ang na-set up mo noon.
**Mahalagang Paalala:** Ang mga pamamaraang ito ay para lamang sa pag-access ng iyong *sariling* computer. Ang paggamit ng mga ito para ma-access ang computer ng ibang tao nang walang pahintulot ay ilegal.
## I. Para sa mga Gumagamit ng Windows
A. **Gamit ang Password Reset Disk**
Kung naghanda ka ng password reset disk noon, ito ang pinakamadaling paraan para ma-reset ang iyong password. Ang password reset disk ay isang USB drive o CD/DVD na ginawa mo bago mo nakalimutan ang iyong password. Kung mayroon ka nito, sundan ang mga hakbang na ito:
1. **I-insert ang password reset disk.** Ipasok ang USB drive o CD/DVD sa iyong computer.
2. **I-type ang maling password.** Sa login screen, i-type ang kahit anong password at maghintay na lumabas ang error message na “Incorrect password.” Karaniwan, lilitaw ang link na “Reset password” sa ilalim ng login box pagkatapos ng ilang pagtatangka.
3. **I-click ang “Reset password.”** I-click ang link na ito. Magbubukas ang Password Reset Wizard.
4. **Sundin ang mga tagubilin sa wizard.** Pipiliin mo ang password reset disk, susundan ang mga hakbang upang gumawa ng bagong password, at magbibigay ng password hint (kung gusto mo).
5. **Mag-login gamit ang iyong bagong password.** Pagkatapos, maaari ka nang mag-login gamit ang iyong bagong password.
Kung hindi mo nakagawa ng password reset disk noon, kailangan mong gumamit ng ibang paraan.
B. **Gamit ang isang Administrator Account**
Kung mayroon kang ibang administrator account sa iyong computer, maaari mong gamitin ito para i-reset ang password ng iyong pangunahing account.
1. **Mag-login sa ibang administrator account.** Piliin ang ibang administrator account sa login screen at mag-login gamit ang password nito.
2. **Buksan ang Control Panel.** I-click ang Start button at i-type ang “Control Panel.” I-click ang Control Panel app.
3. **Pumunta sa User Accounts.** Sa Control Panel, i-click ang “User Accounts” (maaaring kailanganin mong i-click muna ang “Change account type”).
4. **Pamahalaan ang ibang account.** I-click ang “Manage another account.”
5. **Piliin ang account na nakalimutan mo ang password.** Piliin ang account na gusto mong i-reset ang password.
6. **I-reset ang password.** I-click ang “Change the password.” Babala: Ang Windows ay madalas na nagbabala na ito ay maaaring magresulta sa pagkawala ng data. Kung sigurado kang gusto mong magpatuloy, gumawa ng bagong password at password hint.
7. **Mag-login gamit ang bagong password.** Pagkatapos, maaari ka nang mag-login sa iyong pangunahing account gamit ang iyong bagong password.
C. **Gamit ang Command Prompt (nangangailangan ng boot media)**
Ang pamamaraang ito ay mas teknikal at nangangailangan ng boot media (tulad ng isang Windows installation disc o USB drive). Maaari rin itong maging mas risky kung hindi ka pamilyar sa Command Prompt. Mag-ingat at sundin ang mga tagubilin nang mabuti.
1. **Mag-boot mula sa Windows installation media.** Ipasok ang Windows installation disc o USB drive sa iyong computer at i-restart ang iyong computer. Kailangan mong baguhin ang boot order sa iyong BIOS settings para mag-boot mula sa disc o USB drive. Karaniwan, pinindot mo ang Del, F2, F12, o Esc key sa simula ng pag-boot para makapasok sa BIOS settings. Hanapin ang boot order settings at ilagay ang disc drive o USB drive sa itaas ng hard drive sa listahan. I-save ang mga pagbabago at i-restart ang iyong computer.
2. **Pumunta sa Repair your computer.** Pagkatapos mag-boot mula sa installation media, piliin ang iyong wika at keyboard layout. Sa susunod na screen, i-click ang “Repair your computer” sa ibaba-kaliwa ng screen.
3. **Pumunta sa Troubleshoot > Advanced options > Command Prompt.** Sa Recovery Options screen, piliin ang “Troubleshoot,” pagkatapos “Advanced options,” at pagkatapos “Command Prompt.”
4. **I-type ang mga sumusunod na command at pindutin ang Enter pagkatapos ng bawat isa:**
* `diskpart`
* `list volume` (Tandaan ang drive letter ng iyong Windows installation drive. Karaniwan itong C: pero maaaring iba.)
* `exit`
* `move
* `copy
5. **Isara ang Command Prompt at i-restart ang iyong computer.** I-type ang `exit` sa Command Prompt at i-click ang “Continue” para i-restart ang iyong computer.
6. **I-click ang Utility Manager icon.** Pagkatapos mag-restart, mag-click sa icon ng Utility Manager sa ibaba-kaliwa ng login screen (karaniwan itong mukhang isang orasan).
7. **Lalabas ang Command Prompt.** Sa halip na Utility Manager, lalabas ang Command Prompt.
8. **I-reset ang iyong password.** I-type ang sumusunod na command at pindutin ang Enter:
* `net user
9. **Isara ang Command Prompt at mag-login gamit ang iyong bagong password.** I-type ang `exit` sa Command Prompt at i-click ang Enter. Pagkatapos, maaari ka nang mag-login gamit ang iyong bagong password.
**Mahalaga:** Pagkatapos mong mag-login, i-restore ang orihinal na utilman.exe file. I-boot muli mula sa installation media, buksan ang Command Prompt (tulad ng ginawa mo sa mga hakbang 1-3), at i-type ang sumusunod na command:
* `copy
Ito ay upang matiyak na gumagana nang maayos ang Utility Manager.
D. **Gamit ang Ophcrack (advanced)**
Ang Ophcrack ay isang password cracking tool na gumagamit ng rainbow tables para mabawi ang iyong password. Ito ay isang mas advanced na pamamaraan at nangangailangan ng pag-download ng ISO image ng Ophcrack at pag-burn nito sa isang CD/DVD o USB drive. Kailangan mo ring malaman kung paano i-boot ang iyong computer mula sa CD/DVD o USB drive.
Ang pamamaraang ito ay hindi inirerekomenda para sa mga baguhan dahil maaaring komplikado at tumagal. Hindi rin garantisado na gagana ito, lalo na kung gumagamit ka ng isang mahaba at kumplikadong password.
E. **I-reset ang Windows**
Bilang huling resort, maaari mong i-reset ang iyong Windows. Ito ay magbubura sa lahat ng iyong mga file, application, at settings, kaya siguraduhin na mayroon kang backup ng iyong mahalagang data bago mo gawin ito.
1. **Mag-boot mula sa Windows installation media.** (Katulad ng hakbang 1 sa paraan C.)
2. **Pumunta sa Repair your computer.** (Katulad ng hakbang 2 sa paraan C.)
3. **Pumunta sa Troubleshoot > Reset this PC.** Sa Recovery Options screen, piliin ang “Troubleshoot,” at pagkatapos “Reset this PC.”
4. **Sundin ang mga tagubilin sa screen.** Pipili ka kung gusto mong panatilihin ang iyong mga personal na file o alisin ang lahat. Sundin ang mga tagubilin sa screen para i-reset ang iyong Windows.
## II. Para sa mga Gumagamit ng Mac
A. **Gamit ang Apple ID**
Kung naka-link ang iyong Mac account sa iyong Apple ID, maaari mong i-reset ang iyong password gamit ang iyong Apple ID.
1. **Sa login screen, i-click ang question mark (?) sa password field.**
2. **Piliin ang “Reset using your Apple ID.”** Kung lumabas ang option na ito, i-click ito.
3. **Sundin ang mga tagubilin sa screen.** Ilalagay mo ang iyong Apple ID password at susundan ang mga hakbang para gumawa ng bagong password para sa iyong Mac account.
B. **Gamit ang Recovery Mode**
Kung hindi naka-link ang iyong Mac account sa iyong Apple ID, maaari mong i-reset ang iyong password gamit ang Recovery Mode.
1. **I-restart ang iyong Mac at pindutin agad ang Command (⌘) at R keys.** Hawakan ang mga keys na ito hanggang lumabas ang Apple logo o isang spinning globe.
2. **Pumunta sa Utilities > Terminal.** Sa macOS Utilities window, i-click ang “Utilities” sa menu bar at piliin ang “Terminal.”
3. **I-type ang `resetpassword` at pindutin ang Enter.** Lalabas ang Reset Password utility.
4. **Piliin ang iyong user account at gumawa ng bagong password.** Sundin ang mga tagubilin sa screen para gumawa ng bagong password.
5. **I-restart ang iyong Mac.** Pagkatapos, maaari ka nang mag-login gamit ang iyong bagong password.
Kung hindi gumana ang mga hakbang na ito, maaaring kailanganin mong i-reset ang iyong Mac sa mga factory settings. Ito ay magbubura sa lahat ng iyong data, kaya siguraduhin na mayroon kang backup bago mo gawin ito.
C. **FileVault Encryption at Nakalimutang Password:**
Kung naka-enable ang FileVault encryption, ang proseso ay bahagyang naiiba. Kapag nag-boot ka sa Recovery Mode, maaaring hilingin sa iyo na i-unlock ang iyong disk bago ka makapagpatuloy. Kung nakalimutan mo rin ang FileVault password, maaaring mahirap mabawi ang iyong data. Sa sitwasyong ito, subukan ang mga sumusunod:
1. **Hanapin ang Recovery Key:** Noong na-enable mo ang FileVault, binigyan ka ng recovery key. Ito ay isang mahabang string ng mga character. Kung isinulat mo ito sa isang lugar o na-save ito sa iyong iCloud account, hanapin ito.
2. **Gamitin ang Recovery Key:** Sa Recovery Mode, kapag hiningan kang i-unlock ang disk, dapat may option na “Use recovery key”. Ilagay ang iyong recovery key.
3. **I-reset ang Password Pagkatapos Ma-unlock ang Disk:** Kapag na-unlock mo ang disk, sundin ang mga hakbang sa itaas (gamit ang `resetpassword` sa Terminal) upang i-reset ang iyong password.
Kung hindi mo mahanap ang recovery key, at nakalimutan mo ang password, ang iyong data ay maaaring hindi na mabawi. Mahalaga na tandaan ang iyong FileVault recovery key o i-save ito sa isang secure na lugar.
## III. Mga Karagdagang Tips at Pag-iingat
* **Gumawa ng malakas na password.** Gumamit ng password na mahirap hulaan at naglalaman ng mga kombinasyon ng malalaki at maliliit na letra, numero, at simbolo.
* **Gumamit ng password manager.** Ang password manager ay isang application na tumutulong sa iyo na mag-imbak at mamahala ng iyong mga password. Ito ay isang magandang paraan para makasiguro na hindi mo makakalimutan ang iyong mga password.
* **Gumawa ng password reset disk o recovery key.** Ito ay magpapadali sa pag-access ng iyong computer kung nakalimutan mo ang iyong password.
* **I-backup ang iyong data.** Regular na i-backup ang iyong mahalagang data sa isang external hard drive o sa cloud. Sa ganitong paraan, hindi mo mawawala ang iyong data kung kailangan mong i-reset ang iyong computer.
* **Maging maingat sa paggamit ng mga third-party password recovery tools.** Maraming mga password recovery tools na available online, ngunit hindi lahat ng ito ay ligtas. Maging maingat sa paggamit ng mga ito at siguraduhin na nagda-download ka lamang mula sa mga pinagkakatiwalaang source.
* **Kung hindi ka sigurado, humingi ng tulong sa isang professional.** Kung hindi ka komportable sa paggawa ng mga hakbang na ito nang mag-isa, humingi ng tulong sa isang professional na technician.
## IV. Pag-iwas sa Problema sa Hinaharap
Ang pinakamahusay na paraan upang maiwasan ang abala ng pagkalimot sa iyong password ay ang paggawa ng mga proactive na hakbang upang maprotektahan ang iyong account at magkaroon ng madaling paraan upang mabawi ito.
* **Regular na Baguhin ang Iyong Password:** Bagaman hindi na inirerekomenda na baguhin mo ang iyong password nang madalas gaya ng dati, siguraduhin na regular mo itong binabago, lalo na kung pinaghihinalaan mo na maaaring na-compromise ito.
* **Gumamit ng Two-Factor Authentication (2FA):** Kung posible, i-enable ang 2FA para sa iyong account. Nangangailangan ito ng pangalawang paraan ng pag-verify, tulad ng code na ipinapadala sa iyong telepono, bukod pa sa iyong password. Ito ay nagpapahirap sa mga hacker na ma-access ang iyong account kahit na alam nila ang iyong password.
* **I-update ang Iyong Recovery Information:** Siguraduhin na ang iyong recovery email address at numero ng telepono ay napapanahon. Kung nakalimutan mo ang iyong password, gagamitin ang impormasyong ito upang i-verify ang iyong pagkakakilanlan at i-reset ang iyong password.
* **Mag-ingat sa Phishing Scams:** Huwag mag-click sa mga kahina-hinalang link o magbigay ng iyong password sa mga hindi kilalang tao. Ang mga phishing scam ay ginagamit upang magnakaw ng iyong mga password.
* **Regular na I-audit ang Iyong Mga Account:** Alamin kung aling mga website at serbisyo ang ginagamit mo at siguraduhin na ligtas ang mga ito. Alisin ang mga account na hindi mo na ginagamit.
Sa pamamagitan ng pagsunod sa mga hakbang na ito, maaari mong maiwasan ang abala ng pagkalimot sa iyong password at maprotektahan ang iyong data.
**Disclaimer:** Ang mga pamamaraan na ito ay ibinigay para sa mga layuning pang-impormasyon lamang. Hindi ako mananagot para sa anumang pagkawala ng data o pinsala na maaaring idulot ng paggamit ng mga ito. Gamitin ang mga pamamaraan na ito sa iyong sariling peligro.