Gabay sa Pag-install ng Windows 11: Hakbang-Hakbang na Tutorial

Maligayang pagdating sa detalyadong gabay na ito kung paano mag-install ng Windows 11 sa iyong computer. Ang Windows 11 ay nagdadala ng isang bagong disenyo, pinahusay na mga tampok, at mas mahusay na pagganap. Kung nag-a-upgrade ka mula sa Windows 10 o nag-i-install sa isang bagong PC, ang tutorial na ito ay gagabay sa iyo sa bawat hakbang upang matiyak ang isang maayos at matagumpay na pag-install.

**Bago Ka Magsimula:**

Mahalaga na maghanda bago simulan ang proseso ng pag-install. Narito ang ilang mahahalagang bagay na dapat mong gawin:

1. **Suriin ang Mga Kinakailangan ng System:** Tiyakin na ang iyong computer ay nakakatugon sa minimum na mga kinakailangan ng system para sa Windows 11. Narito ang mga pangunahing kinakailangan:
* **Processor:** 1 gigahertz (GHz) o mas mabilis na may 2 o higit pang mga core sa isang compatible na 64-bit processor o System on a Chip (SoC)
* **Memory:** 4 GB RAM
* **Storage:** 64 GB o mas malaking storage device
* **System Firmware:** UEFI, Secure Boot capable
* **TPM:** Trusted Platform Module (TPM) version 2.0
* **Graphics Card:** Compatible with DirectX 12 o mas bago na may WDDM 2.0 driver
* **Display:** High definition (720p) display na mas malaki sa 9” diagonal, 8 bits per color channel
* **Internet Connection:** Kailangan para sa pag-setup at ilang mga tampok

Maaari mong i-download ang Microsoft’s PC Health Check app upang malaman kung compatible ang iyong PC sa Windows 11. Hanapin lang ito sa Microsoft Store.

2. **Backup ang Iyong Mga File:** Ito ang pinakamahalagang hakbang. Bago i-install ang anumang operating system, siguraduhing i-backup ang lahat ng iyong mahahalagang file, dokumento, larawan, video, at iba pang data. Maaari mong gamitin ang isang external hard drive, cloud storage (tulad ng OneDrive, Google Drive, o Dropbox), o iba pang solusyon sa backup.

3. **Hanapin ang Iyong Windows Product Key:** Kung nag-a-upgrade ka mula sa isang mas lumang bersyon ng Windows, tiyaking mayroon kang iyong Windows product key. Maaari mong hanapin ito sa pamamagitan ng paggamit ng command prompt o PowerShell (bilang administrator) at pag-type ng sumusunod na command:
`wmic path softwarelicensingservice get OA3xOriginalProductKey`

4. **I-download ang Windows 11 ISO File:** Kailangan mong i-download ang Windows 11 ISO file mula sa website ng Microsoft. Magagawa mo ito sa pamamagitan ng Media Creation Tool o direkta sa pamamagitan ng pag-download ng ISO file. Para sa direktang pag-download ng ISO, pumunta sa website ng Microsoft at hanapin ang “Download Windows 11 Disk Image (ISO).” Piliin ang iyong wika at i-download ang 64-bit na bersyon.

5. **Maghanda ng Bootable USB Drive o DVD:** Upang mag-install ng Windows 11, kakailanganin mo ng bootable USB drive o DVD. Para sa USB drive, kakailanganin mo ng hindi bababa sa 8GB na USB drive. Maaari kang gumamit ng tool tulad ng Rufus o Media Creation Tool upang lumikha ng bootable drive gamit ang ISO file na iyong na-download.

**Mga Paraan ng Pag-install ng Windows 11:**

Mayroong ilang mga paraan upang mag-install ng Windows 11:

* **Pag-upgrade mula sa Windows 10:** Ito ang pinakamadaling paraan kung ang iyong PC ay compatible. Makakatanggap ka ng notification sa Windows Update, at maaari mong sundin ang mga tagubilin upang i-upgrade.
* **Malinis na Pag-install (Clean Install):** Ito ay nagsasangkot ng pagbura sa lahat ng data sa iyong hard drive at pag-install ng Windows 11 mula sa simula. Ito ay inirerekomenda kung gusto mo ng isang bagong simula at walang anumang mga lumang file o application.
* **Dual Boot:** Ito ay nagpapahintulot sa iyo na magkaroon ng dalawang operating system (halimbawa, Windows 10 at Windows 11) na naka-install sa iyong computer, at maaari kang pumili kung alin ang boot kapag nagsimula ang iyong computer.

Sa gabay na ito, tututukan natin ang **Malinis na Pag-install** gamit ang isang bootable USB drive.

**Hakbang-Hakbang na Gabay sa Malinis na Pag-install ng Windows 11:**

1. **Lumikha ng Bootable USB Drive:**

* I-download ang Rufus mula sa [https://rufus.ie/](https://rufus.ie/).
* Isaksak ang iyong USB drive sa iyong computer.
* Ilunsad ang Rufus.
* Sa Rufus, piliin ang iyong USB drive sa ilalim ng “Device”.
* Sa ilalim ng “Boot selection”, piliin ang “Disk or ISO image” at i-click ang “SELECT” upang piliin ang Windows 11 ISO file na iyong na-download.
* Siguraduhin na ang “Partition scheme” ay nakatakda sa “GPT” kung ang iyong system ay UEFI, o “MBR” kung ito ay Legacy BIOS. Kung hindi ka sigurado, tingnan ang BIOS settings ng iyong computer. Kung UEFI, karaniwan ay may option na “UEFI” sa boot options. Kung Legacy, walang UEFI options.
* I-click ang “START” at payagan ang proseso na makumpleto. Babala: Ibubura ng prosesong ito ang lahat ng data sa iyong USB drive. Siguraduhin na i-backup mo ang kahit anong importanteng data sa drive na iyon.

2. **I-boot ang Iyong Computer mula sa USB Drive:**

* I-restart ang iyong computer.
* Habang nagsisimula ang computer, pindutin ang key na nagbubukas ng boot menu. Ito ay karaniwang Del, F2, F12, Esc, o isa pang key, depende sa iyong motherboard manufacturer. Hanapin ang prompt sa screen (karaniwan sa ilalim) na nagsasabi ng “Press [key] to enter setup” o “Press [key] for boot menu”.
* Sa boot menu, piliin ang iyong USB drive. Maaaring nakalista ito bilang “USB Storage Device” o sa pangalan ng manufacturer ng USB drive mo.
* Kung hindi mo ma-access ang boot menu, maaaring kailanganin mong baguhin ang boot order sa BIOS settings. Upang gawin ito, i-restart ang iyong computer at pindutin ang key na nagbubukas ng BIOS setup (karaniwan ay Del, F2, o F1). Hanapin ang boot order settings at tiyakin na ang iyong USB drive ay nakalista bago ang iyong hard drive. I-save ang mga pagbabago at i-restart ang iyong computer.

3. **Simulan ang Pag-install ng Windows 11:**

* Kapag nag-boot ka mula sa USB drive, makikita mo ang Windows Setup screen.
* Piliin ang iyong wika, format ng oras at pera, at keyboard o input method.
* I-click ang “Next”.
* I-click ang “Install now”.
* Kung hinihilingan kang maglagay ng product key, ipasok ang iyong Windows product key. Kung nag-i-install ka ng Windows 11 sa isang PC na may dati nang activated na Windows 10, maaari mong laktawan ang hakbang na ito, at maa-activate ang Windows 11 pagkatapos ng pag-install.
* Tanggapin ang mga tuntunin sa lisensya.
* Piliin ang uri ng pag-install. Dahil gumagawa tayo ng isang malinis na pag-install, piliin ang “Custom: Install Windows only (advanced)”.

4. **Pag-partition ng Hard Drive:**

* Makikita mo ang listahan ng iyong mga hard drive at partitions. Kung mayroon ka nang mga partition, maaari mo silang i-delete o i-format. **Babala:** Ang pag-delete o pag-format ng isang partition ay magbubura sa lahat ng data sa partition na iyon. Siguraduhin na na-backup mo ang anumang mahalagang data bago magpatuloy.
* Kung gusto mo ng isang malinis na simula, i-delete ang lahat ng mga partition hanggang sa mayroon ka na lamang “Unallocated Space”.
* Piliin ang “Unallocated Space” at i-click ang “New”.
* I-enter ang laki ng partition na gusto mo (karaniwan ay ang buong laki ng hard drive). Maaari mo ring hatiin ang hard drive sa ilang mga partition kung gusto mo.
* I-click ang “Apply”.
* Makikita mo na ang Windows ay lilikha ng ilang mga partition para sa system files. I-click ang “OK”.
* Piliin ang partition kung saan mo gustong i-install ang Windows 11 (karaniwan ay ang pinakamalaking partition) at i-click ang “Next”.

5. **Kumpletuhin ang Pag-install:**

* Magsisimula na ngayon ang Windows 11 na mag-install. Ang prosesong ito ay maaaring tumagal ng ilang minuto hanggang isang oras, depende sa bilis ng iyong computer.
* Ang iyong computer ay maaaring mag-restart ng ilang beses sa panahon ng pag-install. Huwag itong patayin o i-interrupt ang proseso.
* Pagkatapos ng pag-install, mag-reboot ang iyong computer.

6. **Configuration ng Windows 11:**

* Pagkatapos mag-reboot, gagabayan ka ng Windows 11 sa isang serye ng mga setup screen.
* Piliin ang iyong rehiyon at keyboard layout.
* Kumonekta sa isang network kung hinihilingan. Maaari mong laktawan ito kung gusto mo, ngunit kakailanganin mo ang internet para sa ilang mga hakbang.
* Piliin kung paano mo gustong i-set up. Maaari kang pumili ng “Set up for personal use” o “Set up for an organization”.
* Mag-sign in gamit ang iyong Microsoft account. Kung wala ka pang Microsoft account, maaari kang gumawa ng isa.
* Lumikha ng isang PIN para sa iyong account.
* Piliin ang iyong mga privacy settings.
* Payagan o tanggihan ang Microsoft na gumamit ng iyong lokasyon, diagnostic data, at iba pang impormasyon.
* I-review ang mga inaalok ng Microsoft tungkol sa customization at cloud storage. Maaari kang pumili ng mga setting na gusto mo.

7. **I-install ang Mga Driver at Application:**

* Pagkatapos makumpleto ang pag-setup, kakailanganin mong i-install ang mga driver para sa iyong hardware. Ang Windows Update ay karaniwang mag-i-install ng karamihan sa mga driver, ngunit maaaring kailanganin mong i-download at i-install ang ilang mga driver nang manu-mano, lalo na para sa iyong graphics card, network adapter, at sound card. Pumunta sa website ng manufacturer ng iyong hardware upang i-download ang mga pinakabagong driver.
* I-install ang iyong mga paboritong application. Maaari mong i-download ang mga ito mula sa Microsoft Store o mula sa website ng developer.

**Mga Tips para sa Maayos na Pag-install:**

* **Panatilihing naka-charge ang iyong laptop:** Kung nag-i-install ka sa isang laptop, siguraduhing naka-charge ito o nakasaksak sa isang power source.
* **Huwag patayin ang computer sa panahon ng pag-install:** Ito ay maaaring magdulot ng corruption ng operating system.
* **Basahin nang mabuti ang mga tagubilin:** Huwag magmadali sa proseso. Siguraduhing basahin nang mabuti ang bawat tagubilin.
* **Kung nakatagpo ka ng mga error, hanapin ang mga solusyon online:** Mayroong maraming mga forum at website kung saan maaari kang humingi ng tulong.

**Pagkatapos ng Pag-install:**

* **I-activate ang Windows 11:** Kung hindi pa ito activated, pumunta sa Settings > System > Activation at sundin ang mga tagubilin.
* **I-update ang Windows:** Pumunta sa Settings > Windows Update at i-check for updates. I-install ang lahat ng available updates.
* **I-customize ang iyong Windows 11:** I-personalize ang iyong desktop, start menu, at taskbar.
* **Mag-explore ng mga bagong features:** Tuklasin ang mga bagong tampok ng Windows 11, tulad ng redesigned Start menu, Taskbar, at Snap Layouts.

**Troubleshooting:**

* **Kung ang iyong computer ay hindi nag-boot mula sa USB drive:** Siguraduhin na ang iyong USB drive ay bootable at naayos ang boot order sa BIOS.
* **Kung nakatagpo ka ng mga error sa panahon ng pag-install:** Subukang i-download muli ang ISO file at lumikha ng bagong bootable USB drive. Suriin din ang iyong hard drive para sa mga error.
* **Kung ang iyong Windows 11 ay hindi activated:** Siguraduhin na mayroon kang isang valid na product key at na nakakonekta ka sa internet.

**Konklusyon:**

Ang pag-install ng Windows 11 ay maaaring maging nakakatakot, ngunit sa pamamagitan ng pagsunod sa mga hakbang sa gabay na ito, maaari mong matiyak ang isang maayos at matagumpay na pag-install. Tandaan na i-backup ang iyong mga file, suriin ang mga kinakailangan ng system, at sundin ang mga tagubilin nang mabuti. Maligayang pag-install!

Kung mayroon kang anumang mga katanungan o problema, huwag mag-atubiling mag-iwan ng komento sa ibaba.

**Karagdagang Tips:**

* **Secure Boot:** Siguraduhing naka-enable ang Secure Boot sa iyong BIOS settings para sa mas mataas na seguridad. Kung hindi mo ito i-enable, maaaring makaranas ka ng mga isyu sa compatibility sa hinaharap.
* **TPM 2.0:** Ang TPM 2.0 ay isang mahalagang kinakailangan para sa Windows 11. Siguraduhin na naka-enable ito sa iyong BIOS settings. Kung hindi naka-enable ang TPM, hindi ka makakapag-install ng Windows 11.
* **Drivers:** Pagkatapos ng pag-install, palaging i-check ang website ng manufacturer ng iyong computer para sa mga pinakabagong drivers. Ito ay makakatulong upang matiyak na ang iyong hardware ay gumagana nang maayos.
* **Windows Update:** Regularly i-check ang Windows Update para sa mga pinakabagong security patches at updates. Ito ay makakatulong upang maprotektahan ang iyong computer mula sa mga banta sa seguridad.
* **Backup:** Patuloy na i-backup ang iyong mga file. Ito ay makakatulong sa iyo na mabawi ang iyong data kung sakaling magkaroon ng problema.

**Mga Madalas Itanong (FAQ):**

* **Maaari ko bang i-upgrade mula sa Windows 10 nang libre?**
Oo, kung ang iyong computer ay nakakatugon sa mga kinakailangan ng system, maaari kang mag-upgrade mula sa Windows 10 nang libre sa pamamagitan ng Windows Update.
* **Ano ang TPM 2.0?**
Ang TPM 2.0 ay isang security chip na tumutulong na protektahan ang iyong computer mula sa mga banta sa seguridad. Ito ay isang kinakailangan para sa Windows 11.
* **Paano ko malalaman kung compatible ang aking computer sa Windows 11?**
Maaari mong i-download ang Microsoft’s PC Health Check app upang malaman kung compatible ang iyong PC sa Windows 11.
* **Ano ang gagawin ko kung nakatagpo ako ng mga error sa panahon ng pag-install?**
Hanapin ang mga solusyon online o humingi ng tulong sa isang forum.
* **Kailangan ko bang bumili ng bagong product key para sa Windows 11?**
Hindi, kung nag-a-upgrade ka mula sa Windows 10 at activated ang iyong Windows 10, hindi mo kailangan ng bagong product key. Maa-activate ang Windows 11 pagkatapos ng pag-install.

Sana nakatulong ang gabay na ito! Good luck sa iyong pag-install ng Windows 11.

**Glossary ng mga Termino:**

* **BIOS:** Basic Input/Output System, ang unang software na tumatakbo kapag binuksan mo ang iyong computer.
* **UEFI:** Unified Extensible Firmware Interface, isang modernong kapalit para sa BIOS.
* **ISO File:** Isang archive file na naglalaman ng kumpletong data ng isang optical disc (tulad ng CD o DVD).
* **Bootable USB Drive:** Isang USB drive na maaaring gamitin upang i-boot ang isang computer.
* **Partition:** Isang lohikal na seksyon ng isang hard drive.
* **Driver:** Isang software na nagpapahintulot sa iyong operating system na makipag-usap sa hardware.
* **TPM:** Trusted Platform Module, isang security chip na tumutulong na protektahan ang iyong computer.
* **Secure Boot:** Isang security feature na tumutulong na pigilan ang pag-install ng mga malicious software sa panahon ng boot process.

Sa muling pagbisita, asahan mo ang maraming iba pang mga kapaki-pakinabang na mga gabay. Maraming Salamat!

**Disclaimer:** Ang gabay na ito ay para sa mga layuning pang-impormasyon lamang. Hindi kami mananagot para sa anumang pinsala na maaaring idulot ng pagsunod sa mga tagubilin sa gabay na ito. I-install mo ang Windows 11 sa iyong sariling peligro.