Paano Harapin ang Mapang-abusong Boyfriend: Gabay para sa Kaligtasan at Paglaya

Ang pagiging nasa isang relasyon ay dapat magdala ng kagalakan, suporta, at pagmamahal. Ngunit paano kung ang relasyon na ito ay nagiging mapang-abuso? Ang pang-aabuso ay hindi lamang pisikal; maaari rin itong maging emosyonal, berbal, pinansyal, o seksuwal. Kung sa tingin mo ay nasa isang mapang-abusong relasyon ka, mahalagang malaman mo na hindi ka nag-iisa at may mga paraan para harapin ito.

**Ano ang Pang-aabuso?**

Bago natin talakayin kung paano haharapin ang isang mapang-abusong boyfriend, mahalagang tukuyin muna kung ano ang pang-aabuso. Ang pang-aabuso ay isang pattern ng pag-uugali na ginagamit upang kontrolin o dominahin ang isang tao. Maaari itong kumuha ng iba’t ibang anyo, kabilang ang:

* **Pisikal na Pang-aabuso:** Ito ay nagsasangkot ng pananakit sa pisikal na paraan, tulad ng panununtok, paninipa, pananampal, panunulak, o paggamit ng armas.
* **Emosyonal na Pang-aabuso:** Ito ay nagsasangkot ng paggamit ng mga salita o pag-uugali upang saktan ang damdamin ng isang tao, tulad ng pagmumura, paninira, pagbabanta, pagmamanipula, o pagkontrol.
* **Berbal na Pang-aabuso:** Ito ay isang uri ng emosyonal na pang-aabuso na kinabibilangan ng paninigaw, pagtawag ng mga pangalan, pangungutya, at paggamit ng mapanirang kritisismo.
* **Pinansyal na Pang-aabuso:** Ito ay nagsasangkot ng pagkontrol sa pera ng isang tao, tulad ng pagpigil sa kanila na magtrabaho, pagkuha ng kanilang pera, o pagpapahintulot lamang sa kanila ng kaunting pera para gastusin.
* **Seksuwal na Pang-aabuso:** Ito ay nagsasangkot ng anumang uri ng seksuwal na gawain na hindi ginusto ng isang tao, tulad ng panggagahasa, seksuwal na pananakit, o pagpilit sa kanila na gawin ang mga bagay na hindi nila komportable.
* **Digital na Pang-aabuso:** Ito ay gumagamit ng teknolohiya, tulad ng social media, text messaging, o email, upang kontrolin, takutin, o subaybayan ang isang tao. Halimbawa, maaaring kailanganin mong ipakita sa kanya ang iyong mga mensahe, o palagiang inaalam kung nasaan ka sa pamamagitan ng GPS.

**Mga Senyales na Ikaw ay Nasa isang Mapang-abusong Relasyon**

Kung hindi ka sigurado kung nasa isang mapang-abusong relasyon ka, narito ang ilang senyales na dapat mong bantayan:

* **Palagi kang natatakot sa iyong boyfriend.** Parang naglalakad ka sa ibabaw ng mga itlog kapag kasama mo siya, dahil hindi mo alam kung ano ang magpapagalit sa kanya.
* **Pinipintasan ka niya palagi.** Wala siyang ginawa kundi ang maghanap ng mali sa iyo, sa iyong hitsura, sa iyong mga kaibigan, at sa iyong pamilya.
* **Kinokontrol ka niya.** Gusto niyang diktahan kung sino ang iyong kakausapin, kung saan ka pupunta, at kung ano ang iyong gagawin.
* **Pinaghihiwalay ka niya sa iyong mga kaibigan at pamilya.** Sinusubukan niyang ihiwalay ka sa mga taong nagmamahal at nagmamalasakit sa iyo.
* **Sinisisi ka niya sa kanyang pang-aabuso.** Sinasabi niya na ikaw ang may kasalanan kung bakit siya nagagalit o nagiging marahas.
* **Pinagbabantaan ka niya.** Sinasabi niya na sasaktan ka niya o ang iyong mga mahal sa buhay kung susubukan mong iwan siya.
* **Pisikal ka niyang sinasaktan.** Ito ang pinakaseryosong uri ng pang-aabuso at hindi dapat kailanman palampasin.

**Mga Hakbang na Dapat Gawin para Harapin ang Isang Mapang-abusong Boyfriend**

Kung nakilala mo ang iyong sarili sa alinman sa mga senyales na ito, mahalagang gumawa ng aksyon upang protektahan ang iyong sarili. Narito ang ilang hakbang na maaari mong gawin:

**1. Tanggapin na Ikaw ay Nasa isang Mapang-abusong Relasyon.**

Ito ang pinakamahalagang unang hakbang. Mahirap aminin sa iyong sarili na ikaw ay inaabuso, ngunit mahalaga na tanggapin mo ang katotohanan upang makagawa ka ng mga hakbang para makalaya.

* **Maglaan ng oras para mag-isip.** Maglaan ng tahimik na oras para pag-isipan ang iyong relasyon. Isulat ang mga pangyayari kung saan ka inaabuso. Makakatulong ito sa iyo na makita ang pattern ng pang-aabuso.
* **Huwag sisihin ang iyong sarili.** Ang pang-aabuso ay hindi kailanman kasalanan ng biktima. Ang iyong boyfriend ang may responsibilidad sa kanyang mga aksyon.
* **Kausapin ang isang pinagkakatiwalaang kaibigan o miyembro ng pamilya.** Ang pakikipag-usap sa isang taong pinagkakatiwalaan mo ay makakatulong sa iyo na mapagtanto na hindi ka nag-iisa at na may mga taong handang tumulong sa iyo.

**2. Planuhin ang Iyong Kaligtasan.**

Ang pagplano para sa iyong kaligtasan ay mahalaga kung nagpaplano kang umalis sa isang mapang-abusong relasyon. Narito ang ilang bagay na dapat mong isaalang-alang:

* **Gumawa ng isang “go bag.”** Ito ay isang bag na naglalaman ng mga mahahalagang gamit na kakailanganin mo kung kailangan mong umalis nang madalian, tulad ng pera, ID, mga gamot, ekstrang damit, at mga mahahalagang dokumento.
* **Magplano kung saan ka pupunta.** Alamin kung saan ka titira kung kailangan mong umalis. Maaari kang tumira sa isang kaibigan, miyembro ng pamilya, o sa isang shelter para sa mga biktima ng pang-aabuso.
* **Alamin ang mga numero ng telepono para sa tulong.** Magtala ng mga numero ng telepono para sa mga lokal na shelter, hotline para sa pang-aabuso, at pulisya.
* **Mag-ingat sa iyong mga online na aktibidad.** Kung sa tingin mo ay sinusubaybayan ka ng iyong boyfriend sa online, baguhin ang iyong mga password at i-lock ang iyong mga social media account.

**3. Makipag-ugnayan sa Iyong Support System.**

Mahalaga na magkaroon ng suporta mula sa mga kaibigan, pamilya, o mga propesyonal habang dumadaan ka sa prosesong ito. Sabihin sa kanila ang iyong pinagdadaanan at humingi ng tulong.

* **Kausapin ang isang pinagkakatiwalaang kaibigan o miyembro ng pamilya.** Ang pakikipag-usap sa isang taong pinagkakatiwalaan mo ay makakatulong sa iyo na maging mas malakas at magkaroon ng suporta.
* **Sumali sa isang support group.** Ang pakikipag-ugnayan sa ibang mga taong nakaranas ng pang-aabuso ay makakatulong sa iyo na malaman na hindi ka nag-iisa at na may pag-asa.
* **Maghanap ng propesyonal na tulong.** Ang isang therapist o counselor ay makakatulong sa iyo na harapin ang iyong mga damdamin at bumuo ng mga kasanayan upang harapin ang pang-aabuso.

**4. Lumayo sa Iyong Boyfriend.**

Ito ang pinakamahirap ngunit pinakamahalagang hakbang. Kailangan mong lumayo sa iyong boyfriend upang protektahan ang iyong sarili. Kung natatakot kang umalis, humingi ng tulong sa pulisya o sa isang shelter para sa mga biktima ng pang-aabuso.

* **Planuhin ang iyong pag-alis.** Siguraduhing mayroon kang ligtas na lugar na pupuntahan at dalhin ang iyong mga mahahalagang gamit.
* **Huwag makipag-ugnayan sa iyong boyfriend.** Huwag sagutin ang kanyang mga tawag, text, o email. I-block siya sa iyong social media.
* **Humingi ng proteksiyon order.** Ang isang proteksiyon order ay isang legal na dokumento na nagbabawal sa iyong boyfriend na lumapit sa iyo.

**5. Pagalingin ang Iyong Sarili.**

Ang pagiging nasa isang mapang-abusong relasyon ay maaaring magdulot ng malalim na sugat. Mahalaga na bigyan mo ang iyong sarili ng oras upang gumaling. Narito ang ilang bagay na maaari mong gawin upang pagalingin ang iyong sarili:

* **Magbigay ng oras para sa iyong sarili.** Gawin ang mga bagay na nakapagpapasaya sa iyo at nakakapagpagaan ng iyong loob.
* **Kumain ng masustansyang pagkain at mag-ehersisyo.** Ang pag-aalaga sa iyong pisikal na kalusugan ay makakatulong sa iyong mental at emosyonal na kalusugan.
* **Magpraktis ng self-compassion.** Maging mabait sa iyong sarili at huwag sisihin ang iyong sarili sa nangyari.
* **Maghanap ng propesyonal na tulong.** Ang isang therapist o counselor ay makakatulong sa iyo na harapin ang iyong mga damdamin at bumuo ng mga kasanayan upang harapin ang trauma.

**Mga Dapat Tandaan:**

* **Hindi ka nag-iisa.** Maraming iba pang mga kababaihan ang nakaranas ng pang-aabuso. May mga taong handang tumulong sa iyo.
* **Hindi mo kasalanan ang pang-aabuso.** Ang iyong boyfriend ang may responsibilidad sa kanyang mga aksyon.
* **Karapatan mong maging ligtas.** Hindi ka dapat matakot sa iyong sariling tahanan.
* **May pag-asa.** Maaari kang makalaya sa isang mapang-abusong relasyon at mamuhay ng isang masaya at malusog na buhay.

**Mga Karagdagang Payo:**

* **Dokumentuhin ang pang-aabuso.** Itala ang mga petsa, oras, at detalye ng bawat insidente ng pang-aabuso. Maaari itong maging kapaki-pakinabang kung kailangan mong maghain ng reklamo sa pulisya o humingi ng proteksiyon order.
* **Mag-ingat sa mga taong pinagkakatiwalaan mo.** Hindi lahat ng tao ay may mabuting intensyon. Maging maingat sa kung sino ang iyong pinagkakatiwalaan at kung sino ang iyong sinasabihan tungkol sa iyong sitwasyon.
* **Magtiwala sa iyong mga instinct.** Kung sa tingin mo ay may mali, malamang na may mali. Huwag balewalain ang iyong mga instinct.
* **Maging matatag.** Ang paglayo sa isang mapang-abusong relasyon ay mahirap, ngunit posible. Manatiling matatag at huwag sumuko.

**Mga Organisasyon na Maaaring Tumulong:**

* **Women’s Crisis Center:** Nagbibigay ng libreng serbisyo para sa mga biktima ng domestic violence, kabilang ang counseling, legal assistance, at shelter.
* **Childhope Philippines Foundation, Inc.:** Bagamat nakatuon sa mga bata, nagbibigay din sila ng suporta sa mga pamilyang apektado ng karahasan.
* **Department of Social Welfare and Development (DSWD):** May mga programa para sa proteksyon ng kababaihan at mga bata na biktima ng pang-aabuso.

**Konklusyon**

Ang pagharap sa isang mapang-abusong boyfriend ay isang mahirap at nakakatakot na proseso. Ngunit mahalagang tandaan na hindi ka nag-iisa at may mga paraan para makalaya. Sa pamamagitan ng pagkilala sa mga senyales ng pang-aabuso, pagpaplano para sa iyong kaligtasan, paghingi ng suporta, paglayo sa iyong boyfriend, at pagpapagaling sa iyong sarili, maaari kang mamuhay ng isang masaya at malusog na buhay.

Huwag mag-atubiling humingi ng tulong. May mga taong nagmamalasakit sa iyo at gustong tumulong sa iyo na makalaya sa pang-aabuso.