Paano Kumuha ng Ginto Mula sa mga Circuit Board: Gabay sa Hakbang-Hakbang






Paano Kumuha ng Ginto Mula sa mga Circuit Board: Gabay sa Hakbang-hakbang

Paano Kumuha ng Ginto Mula sa mga Circuit Board: Gabay sa Hakbang-hakbang

Ang pagkuha ng ginto mula sa mga circuit board (printed circuit boards o PCBs) ay isang proseso na maaaring maging kapaki-pakinabang, lalo na kung mayroon kang malaking bilang ng mga lumang electronics. Ang mga circuit board ay naglalaman ng maliliit na halaga ng ginto na ginagamit bilang conductor. Bagama’t ang halaga ng ginto sa bawat board ay maliit, ang pinagsama-samang halaga mula sa maraming boards ay maaaring maging makabuluhan. Gayunpaman, mahalagang tandaan na ang prosesong ito ay nangangailangan ng pag-iingat at paggamit ng mga kemikal na maaaring mapanganib. Ang gabay na ito ay magbibigay sa iyo ng detalyadong mga hakbang at impormasyon upang gawin ito nang ligtas at epektibo.

Mga Dapat Tandaan Bago Simulan

  1. Kaligtasan Una sa Lahat: Ang prosesong ito ay gumagamit ng mga mapanganib na kemikal tulad ng nitric acid at hydrochloric acid (muriatic acid). Siguraduhing mayroon kang sapat na bentilasyon, gumamit ng personal protective equipment (PPE) tulad ng goggles, gloves, at respirator. Magtrabaho sa isang lugar na malayo sa mga bata at alagang hayop.
  2. Legalidad: Siguraduhing legal ang iyong ginagawa. Sa ilang lugar, may mga regulasyon tungkol sa pagtatapon ng mga hazardous waste. Alamin ang mga lokal na batas bago simulan.
  3. Pagkukunan ng Circuit Boards: Maghanap ng mga lumang electronics tulad ng computers, laptops, cell phones, at appliances. Maaari kang makakuha ng mga ito mula sa mga electronics recyclers, junk shops, o mga kaibigan at pamilya.

Mga Kinakailangang Kagamitan at Materyales

  • Circuit Boards: Ang pangunahing sangkap.
  • Personal Protective Equipment (PPE):
    • Goggles o face shield
    • Guwantes na resistant sa kemikal (nitrile o neoprene)
    • Respirator (para sa mga asido)
    • Apron na resistant sa kemikal
  • Mga Kemikal:
    • Nitric Acid (HNO3): Para tanggalin ang base metals (copper, nickel, atbp.)
    • Hydrochloric Acid (HCl o Muriatic Acid): Para sa paggawa ng aqua regia (halo ng nitric acid at hydrochloric acid).
    • Hydrogen Peroxide (H2O2): Para mag-precipitate ng ginto mula sa solusyon.
    • Sodium Metabisulfite (Na2S2O5) o Sodium Sulfite (Na2SO3): Alternative na pampa-precipitate ng ginto.
  • Kagamitan:
    • Mga Lalagyan na Gawa sa Salamin o Plastic na Resistant sa Kemikal: Para paghaluan at paglagyan ng mga kemikal. Huwag gumamit ng metal!
    • Beaker o Pyrex Glass: Para sa heating at mixing.
    • Hot Plate o Pangsindi: Para sa pagpainit ng mga kemikal.
    • Stirring Rod: Para haluin ang mga kemikal.
    • Filter Paper at Funnel: Para salain ang solusyon.
    • Distilled Water: Para sa paghuhugas.
    • pH Meter o pH strips: Para sukatin ang acidity ng solusyon.
    • Electrolyte Stripping System (Opsyonal): Kung gusto mong gumamit ng mas ligtas na paraan para tanggalin ang mga component na may ginto.

Hakbang-hakbang na Proseso

Hakbang 1: Paghahanda ng Circuit Boards

  1. Tanggalin ang mga Component: Alisin ang lahat ng component na hindi naglalaman ng ginto. Ito ay kinabibilangan ng mga capacitors, resistors, chips (maliban sa mga may ginto), at plastic parts. Maaari itong gawin gamit ang isang pliers, screwdriver, o heat gun. Mag-ingat sa paggamit ng heat gun para hindi makalanghap ng toxic fumes.
  2. Paghiwa-hiwalayin ang mga Board: Gupitin ang malalaking boards sa mas maliliit na piraso para mas madali ang proseso ng pag-alis ng ginto. Maaari kang gumamit ng isang metal cutter o hacksaw.
  3. Paglilinis: Linisin ang mga boards mula sa alikabok at dumi gamit ang sabon at tubig. Patuyuin nang mabuti bago magpatuloy.

Hakbang 2: Pag-alis ng mga Component na Naglalaman ng Ginto

Ang mga bahagi ng circuit board na karaniwang naglalaman ng ginto ay:

  • Connectors: Mga gold-plated connectors.
  • Pins ng IC Chips: Ang mga binti ng Integrated Circuit (IC) chips.
  • Gold-Plated Traces: Manipis na linya ng ginto sa ibabaw ng board.
  • Microprocessors at CPUs: Lalo na sa mga lumang computer.

Mayroong dalawang pangunahing paraan para tanggalin ang mga ito:

  1. Manual Removal:
    • Gumamit ng pliers, cutter, o heat gun para alisin ang mga components.
    • Ibukod ang mga component na ito sa isang hiwalay na lalagyan.
  2. Electrolyte Stripping (Opsyonal):
    • Ito ay isang mas ligtas na paraan na gumagamit ng electrolysis para tanggalin ang gold plating.
    • Maghanda ng electrolyte solution (karaniwang isang mild acid solution).
    • Ikabit ang circuit board sa anode (+) at isang inert metal (stainless steel) sa cathode (-).
    • Ipasa ang kuryente sa solusyon. Ang ginto ay matutunaw at mapupunta sa cathode.
    • Kolektahin ang ginto mula sa cathode.

Hakbang 3: Paglusaw ng Base Metals gamit ang Nitric Acid

Ang hakbang na ito ay gagamit ng nitric acid para matunaw ang mga base metals (copper, nickel, lead, atbp.) na nakapalibot sa ginto.

  1. Maghanda ng Nitric Acid Solution:
    • Magtrabaho sa isang well-ventilated area.
    • Maglagay ng proteksyon (goggles, gloves, respirator, apron).
    • Sa isang lalagyan na gawa sa salamin o plastic, dahan-dahang magdagdag ng nitric acid (ang konsentrasyon ay depende sa dami ng materyal at kailangan mag-eksperimento; karaniwang nagsisimula sa 30-50% solution).
  2. Ibabad ang mga Component sa Nitric Acid:
    • Dahan-dahang ilagay ang mga components na naglalaman ng ginto sa nitric acid solution.
    • Mag-ingat sa reaksyon. Ito ay magbubunga ng brown na fumes (nitrogen dioxide), kaya siguraduhing may sapat na bentilasyon.
    • Hayaang magbabad ang mga components hanggang matunaw ang lahat ng base metals. Ito ay maaaring tumagal ng ilang oras o araw, depende sa konsentrasyon ng acid at dami ng materyal.
    • Paminsan-minsan, haluin ang solusyon para mapabilis ang reaksyon.
  3. Paglilinis:
    • Kapag natapos na ang reaksyon, dahan-dahang ibuhos ang nitric acid solution (mag-ingat sa pagtatapon nito, sundin ang mga lokal na regulasyon).
    • Hugasan ang mga components na natira ng distilled water para maalis ang anumang natirang acid.

Hakbang 4: Paglusaw ng Ginto gamit ang Aqua Regia

Ang aqua regia ay isang napakalakas na corrosive na halo ng nitric acid at hydrochloric acid, na pinangalanang ganito dahil kaya nitong tunawin ang mga noble metals tulad ng ginto at platinum, kahit na hindi kaya ng nitric acid lamang o hydrochloric acid lamang.

  1. Maghanda ng Aqua Regia:
    • Magtrabaho sa isang well-ventilated area.
    • Maglagay ng proteksyon (goggles, gloves, respirator, apron).
    • Sa isang lalagyan na gawa sa salamin o plastic, paghaluin ang nitric acid at hydrochloric acid sa ratio na 1:3 (1 part nitric acid sa 3 parts hydrochloric acid). Magdagdag ng acid ng paunti-unti.
    • Mahalaga: Palaging magdagdag ng nitric acid sa hydrochloric acid at hindi ang kabaligtaran.
    • Ang halo ay magiging orange-yellow at magbubunga ng fumes.
  2. Ibabad ang mga Component sa Aqua Regia:
    • Dahan-dahang ilagay ang mga components na naglalaman ng ginto sa aqua regia.
    • Mag-ingat sa reaksyon. Ito ay magbubunga ng fumes.
    • Hayaang magbabad ang mga components hanggang matunaw ang lahat ng ginto. Ito ay maaaring tumagal ng ilang oras o araw.
    • Paminsan-minsan, haluin ang solusyon para mapabilis ang reaksyon. Maaaring kailanganing painitin ang solusyon sa isang hot plate para mapabilis ang paglusaw, pero mag-ingat dahil mas mabilis na mabubuo ang fumes.
  3. Paglilinis:
    • Kapag natapos na ang reaksyon, ang ginto ay nasa solusyon na bilang chloroauric acid (HAuCl4).
    • Salain ang solusyon para maalis ang anumang hindi natunaw na materyal.

Hakbang 5: Pag-precipitate ng Ginto

Ang precipitation ay ang proseso ng paghihiwalay ng ginto mula sa solusyon.

  1. Neutralize ang Solusyon (Opsyonal):
    • Kung ang solusyon ay masyadong acidic, dahan-dahang magdagdag ng urea para neutralize ang acid. Ito ay makakatulong sa precipitation process. Magdagdag ng urea ng paunti-unti para maiwasan ang biglaang reaksyon.
    • Subukan ang pH ng solusyon gamit ang pH meter o pH strips. Ang ideal na pH ay nasa pagitan ng 2 at 3.
  2. Magdagdag ng Precipitation Agent:
    • Mayroong ilang mga kemikal na maaaring gamitin para mag-precipitate ng ginto:
      • Sodium Metabisulfite (Na2S2O5) o Sodium Sulfite (Na2SO3): Ito ang pinakakaraniwang ginagamit.
      • Hydrogen Peroxide (H2O2): Mas ligtas na alternative, pero maaaring hindi gaanong epektibo.
    • Para sa Sodium Metabisulfite:
      • Tunawin ang sodium metabisulfite sa distilled water (halimbawa, 100g ng sodium metabisulfite sa 500mL ng tubig).
      • Dahan-dahang idagdag ang solusyon ng sodium metabisulfite sa solusyon ng aqua regia, habang hinahalo.
      • Magdagdag ng paunti-unti hanggang sa huminto ang reaksyon (ang solusyon ay magiging brown/purple at lilitaw ang precipitate).
    • Para sa Hydrogen Peroxide:
      • Dahan-dahang idagdag ang hydrogen peroxide sa solusyon ng aqua regia, habang hinahalo.
      • Magdagdag ng paunti-unti hanggang sa huminto ang reaksyon.
    • Hayaang umupo ang solusyon sa loob ng 24-48 oras para maayos na mag-settle ang gold precipitate sa ilalim.
  3. Paglilinis:
    • Dahan-dahang ibuhos ang likido sa ibabaw, nag-iiwan ng gold precipitate sa ilalim ng lalagyan.
    • Hugasan ang gold precipitate ng distilled water ng ilang beses para maalis ang anumang natirang kemikal.

Hakbang 6: Pagpapadalisay (Refining) at Pagkatunaw (Melting)

Ang gold precipitate na nakuha mo ay maaaring hindi pa purong ginto. Maaaring mayroon pa ring impurities. Kung gusto mo ng mas purong ginto, kailangan mo itong ipadalisa.

  1. Pagpapadalisay (Opsyonal):
    • Mayroong iba’t ibang paraan para ipadalisa ang ginto, tulad ng Wohlwill process o Miller process. Ito ay mga komplikadong proseso na karaniwang ginagawa sa mga refining facilities.
  2. Pagkatunaw (Melting):
    • Ilagay ang gold precipitate sa isang crucible (isang lalagyan na kayang tumagal ng mataas na temperatura).
    • Tunawin ang ginto gamit ang isang blowtorch o furnace.
    • Gumamit ng flux (tulad ng borax) para makatulong sa pagtanggal ng impurities at para maging mas madali ang pagdaloy ng tunaw na ginto.
    • Ibuhos ang tunaw na ginto sa isang mold.
    • Hayaang lumamig at tumigas ang ginto.

Pag-iingat at Kaligtasan

  • Ventilation: Magtrabaho sa isang well-ventilated area para maiwasan ang paglanghap ng mga toxic fumes.
  • Personal Protective Equipment (PPE): Laging gumamit ng goggles, gloves, respirator, at apron.
  • Pagtatapon ng Kemikal: Sundin ang mga lokal na regulasyon para sa pagtatapon ng mga hazardous waste. Huwag basta-basta itapon ang mga kemikal sa kanal.
  • Pag-iimbak ng Kemikal: Itago ang mga kemikal sa mga ligtas na lalagyan na may label at malayo sa mga bata at alagang hayop.
  • Unang Aid: Alamin ang mga basic na first aid procedures para sa chemical burns.
  • Alternatibong Paraan: Kung hindi ka komportable sa paggamit ng mga mapanganib na kemikal, maghanap ng mga alternatibong paraan tulad ng pagpapadala ng iyong circuit boards sa mga recycling facilities na may kagamitan para sa pagkuha ng ginto.

Konklusyon

Ang pagkuha ng ginto mula sa mga circuit board ay maaaring maging kapaki-pakinabang, ngunit ito ay nangangailangan ng pag-iingat at pag-unawa sa mga kemikal na ginagamit. Sundin ang mga hakbang na ito nang maingat at laging unahin ang kaligtasan. Kung hindi ka sigurado, mas mabuting humingi ng tulong mula sa mga eksperto o magpadala ng iyong circuit boards sa mga recycling facilities. Tandaan din na ang pagiging legal ng prosesong ito ay maaaring mag-iba depende sa iyong lokasyon, kaya alamin ang mga lokal na batas bago simulan.


0 0 votes
Article Rating
Subscribe
Notify of
0 Comments
Oldest
Newest Most Voted
Inline Feedbacks
View all comments