Paano Tumulong sa Taong Pinaghihinalaan Mong Nagpapakasakit sa Sarili

Ang pagpapakasakit sa sarili, o self-harm, ay isang sensitibo at komplikadong isyu. Hindi ito pagtatangka ng pagpapakamatay, bagamat nagpapataas ito ng panganib ng pagtatangka ng pagpapakamatay. Ito ay madalas na isang paraan upang harapin ang matinding emosyonal na sakit, pagkapagod, o trauma. Kung pinaghihinalaan mo na may isang taong malapit sa iyo ang nagpapakasakit sa sarili, mahalagang malaman kung paano ka makakatulong. Ang artikulong ito ay magbibigay sa iyo ng mga praktikal na hakbang at gabay kung paano ka makakapagbigay ng suporta.

Ano ang Self-Harm?

Bago tayo magpatuloy, mahalagang maunawaan kung ano ang self-harm. Kabilang dito ang mga aksyon tulad ng paghiwa (cutting), pagsunog, pagpalo, pagtusok, pagbubungkal ng balat, paghila ng buhok, pag-overdose (na hindi nakamamatay), o anumang iba pang aksyon na sinasadya na magdulot ng pisikal na sakit o pinsala sa sarili. Ang mga taong nagpapakasakit sa sarili ay hindi laging naghahanap ng atensyon; kadalasan, ginagawa nila ito upang makayanan ang kanilang panloob na pakikibaka.

Mga Palatandaan na May Nagpapakasakit sa Sarili

Mahalaga na maging mapagmatyag sa mga posibleng palatandaan ng self-harm. Hindi lahat ng nagpapakasakit sa sarili ay nagpapakita ng mga malinaw na senyales, ngunit narito ang ilang mga bagay na dapat bantayan:

• Pagtatago ng katawan: Palaging nakasuot ng mahabang manggas o pantalon, kahit sa mainit na panahon.
• Mga bagong peklat, hiwa, o pasa: Hindi maipaliwanag na mga marka sa balat.
• Madalas na pagdadahilan ng aksidente: Pagbibigay ng mga hindi kapani-paniwalang paliwanag para sa mga pinsala.
• Pagkakaroon ng matutulis na bagay: Pagdadala ng mga labaha, kutsilyo, o iba pang matutulis na bagay.
• Pag-iwas sa mga gawain: Pag-iwas sa mga aktibidad na nagpapakita ng balat, tulad ng paglangoy.
• Pagbabago sa mood: Madalas na pagbabago ng emosyon, pagiging iritable, malungkot, o balisa.
• Problema sa relasyon: Hirap sa pakikipag-ugnayan sa ibang tao.
• Pagbaba ng kumpiyansa sa sarili: Pakiramdam ng kawalan ng halaga.
• Pagiging mapaghanap ng atensyon: Bagama’t hindi laging totoo, may mga pagkakataon na ang self-harm ay ginagawa para makakuha ng atensyon, lalo na kung malala ang emosyonal na pangangailangan.

Mga Hakbang Kung Paano Tumulong

1. Lumapit nang May Pag-aalala at Pagmamahal

   Kung pinaghihinalaan mo na may nagpapakasakit sa sarili, mahalaga na lumapit sa kanila nang may pag-aalala at pagmamahal. Pumili ng tamang panahon at lugar kung saan kayo makakapag-usap nang pribado at komportable. Iwasan ang paghuhusga, pagbabanta, o pagpapahiya. Simulan ang pag-uusap sa pamamagitan ng pagpapahayag ng iyong pag-aalala at pagmamahal sa kanila.

   Halimbawa: “Napansin ko na parang hindi ka okay lately, at nag-aalala ako sa iyo. Gusto kong malaman na nandito ako para sa iyo, anuman ang pinagdadaanan mo.”

2. Makinig nang Mabuti

   Ang isa sa mga pinakamahalagang bagay na maaari mong gawin ay ang makinig nang mabuti sa kanilang sasabihin. Hayaan silang ipahayag ang kanilang damdamin nang hindi mo sila pinupuna, iniinterrupt, o sinusubukang solusyunan ang kanilang mga problema. Magpakita ng empatiya at subukang unawain ang kanilang pananaw.

   Tips sa pakikinig:

   • Magbigay ng buong atensyon: Itigil ang anumang ginagawa mo at ituon ang iyong pansin sa kanila.
   • Magpakita ng empatiya: Ipakita sa kanila na nauunawaan mo ang kanilang nararamdaman. Maaari mong sabihin, “Parang napakahirap nga niyan.”
   • Magtanong ng mga open-ended questions: Hikayatin silang magsalita nang higit pa tungkol sa kanilang nararamdaman. Halimbawa, “Ano ang nangyayari sa iyo lately?” o “Paano ka nakakaramdam tungkol dito?”
   • Iwasan ang paghuhusga: Huwag silang sisihin o husgahan sa kanilang mga aksyon o damdamin.
   • I-validate ang kanilang damdamin: Sabihin sa kanila na normal lang na makaramdam sila ng ganito. Halimbawa, “Normal lang na makaramdam ka ng galit sa sitwasyon na iyan.”

3. Huwag Mag-panic o Magreact nang Sobra

   Mahalagang manatiling kalmado at kontrolado. Ang pagpapakita ng labis na pagkabahala o takot ay maaaring lalo lamang silang maging balisa at maging sanhi upang sila ay mag-withdraw. Tandaan na ang iyong layunin ay magbigay ng suporta at hindi upang dagdagan ang kanilang pagkabahala.

4. Huwag Magbigay ng mga Simpleng Solusyon

   Iwasan ang pagbibigay ng mga simpleng solusyon o payo tulad ng “Magpakatatag ka lang” o “Kalimutan mo na lang iyan.” Ang self-harm ay isang komplikadong isyu na nangangailangan ng propesyonal na tulong. Ang mga simpleng solusyon ay maaaring magpababa sa kanilang nararamdaman at maging sanhi upang sila ay hindi na magtiwala sa iyo.

5. Hikayatin ang Propesyonal na Tulong

   Ang pinakamahalagang hakbang na maaari mong gawin ay ang hikayatin ang taong nagpapakasakit sa sarili na humingi ng propesyonal na tulong. Ito ay maaaring isang therapist, counselor, psychologist, o psychiatrist. Ipaliwanag sa kanila na ang self-harm ay isang senyales na kailangan nila ng tulong upang harapin ang kanilang mga emosyonal na problema.

   Paano hikayatin:

   • Alamin ang mga resources: Mag-research tungkol sa mga mental health professional sa inyong lugar. Alamin ang kanilang mga specialization at kung paano sila makakatulong.
   • Offer to help: Mag-alok na samahan sila sa kanilang unang appointment o tulungan silang maghanap ng therapist.
   • I-normalize ang therapy: Ipaliwanag na ang pagpunta sa therapy ay hindi isang kahihiyan. Ito ay isang paraan upang pangalagaan ang kanilang mental health.
   • Be patient: Hindi lahat ay handang humingi ng tulong agad-agad. Maging matiyaga at patuloy na magbigay ng suporta.

6. Alamin ang Iyong mga Limitasyon

   Mahalaga na alalahanin na hindi ka isang propesyonal. Hindi mo kailangang maging therapist ng iyong kaibigan o mahal sa buhay. Ang iyong papel ay magbigay ng suporta at hikayatin silang humingi ng propesyonal na tulong. Kung ikaw ay nakakaramdam ng pagod o overwhelmed, humingi rin ng suporta para sa iyong sarili.

7. Panatilihin ang Komunikasyon

   Patuloy na makipag-ugnayan sa taong nagpapakasakit sa sarili. Ipaalam sa kanila na nandiyan ka para sa kanila, anuman ang mangyari. Ang regular na komunikasyon ay makakatulong upang mapanatili ang kanilang koneksyon sa iyo at magbigay sa kanila ng lakas ng loob upang harapin ang kanilang mga problema.

8. Alamin ang mga Warning Signs ng Suicide

   Ang self-harm ay maaaring magpataas ng panganib ng pagtatangka ng pagpapakamatay. Mahalaga na malaman ang mga babala ng pagpapakamatay at kung paano tumugon. Kung sa tingin mo ay nasa panganib ang iyong kaibigan o mahal sa buhay, huwag mag-atubiling humingi ng agarang tulong.

   Mga babala ng pagpapakamatay:

   • Pagsasalita tungkol sa pagpapakamatay: Pagbabanta na magpapakamatay o pagsasabi na gusto nilang mamatay.
   • Pagiging hopeless: Pakiramdam na walang pag-asa o walang dahilan upang mabuhay.
   • Pag-withdraw sa mga kaibigan at pamilya: Pag-iwas sa pakikipag-ugnayan sa ibang tao.
   • Pagbibigay ng mga gamit: Pagbibigay ng kanilang mga gamit o paggawa ng will.
   • Pagiging interesado sa kamatayan: Pagbabasa o panonood ng mga bagay na may kaugnayan sa kamatayan.
   • Biglaang pagbabago sa mood: Biglaang pagiging kalmado o masaya matapos ang matagal na panahon ng depresyon.

   Kung sa tingin mo ay nasa panganib ang isang tao:

   • Huwag silang iwan mag-isa: Manatili sa kanila hanggang sa makakuha ka ng propesyonal na tulong.
   • Humingi ng agarang tulong: Tumawag sa emergency hotline o pumunta sa pinakamalapit na ospital.
   • Alisin ang mga mapanganib na bagay: Alisin ang anumang bagay na maaaring gamitin upang magpakamatay, tulad ng mga gamot, labaha, o baril.

9. Protektahan ang Iyong Sariling Mental Health

   Ang pagtulong sa isang taong nagpapakasakit sa sarili ay maaaring maging emotionally draining. Mahalaga na pangalagaan ang iyong sariling mental health. Humingi ng suporta mula sa mga kaibigan, pamilya, o isang therapist. Huwag mag-atubiling humingi ng tulong kung ikaw ay nakakaramdam ng pagod o overwhelmed.

Mga Karagdagang Resources

• National Suicide Prevention Lifeline: 988
• Crisis Text Line: Text HOME to 741741
• The Trevor Project: 1-866-488-7386 (para sa LGBTQ youth)

Tandaan, ang pagtulong sa isang taong nagpapakasakit sa sarili ay isang mahabang proseso. Maging matiyaga, mapagmahal, at mapagsuporta. Ang iyong presensya at suporta ay maaaring gumawa ng malaking pagkakaiba sa kanilang buhay.